Η Τέχνη στο Ολοκαύτωμα
Το χρώμα των γκέτο
Μπορεί κάτι τόσο φρικαλέο να έχει και κάποια ψήγματα ομορφιάς; Το ερώτημα αυτό απασχολεί την έκθεση «Η Τέχνη στο Ολοκαύτωμα: 100 έργα από τη Συλλογή Γιαντ Βασέμ» (2016). Έργα καλλιτεχνών που έζησαν τον ναζιστικό όλεθρο μέσα στα στρατόπεδα και κατάφεραν, παρά τις απάνθρωπες συνθήκες, να αποδώσουν μέσα από τη ζωγραφική εικόνες και συναισθήματα για μια από τις μελανότερες σελίδες της ιστορίας.
«Πρόσφυγας»
Είναι η πρώτη φορά που παρουσιάζεται τμήμα της σπουδαίας Συλλογής Γιαντ Βάσεμ στο Γερμανικό Ιστορικό Μουσείο του Βερολίνου. Από τους 50 καλλιτέχνες που παρουσιάζονται στην έκθεση οι 24 βρήκαν τραγικό θάνατο από τους ναζί. Ανάμεσά τους και ο διάσημος εικαστικός Φέλιξ Νούσμπαουμ ( Felix Nussbaum - Wikipedia) . Πέθανε το 1944 στο Άουσβιτς. Στη φωτογραφία ο πίνακάς του με τίτλο «Πρόσφυγας». Περισσότερα έργα του σπουδαίου καλλιτέχνη στο βίντεο που ακολουθεί:
«Ζωή ή θέατρο;»
Και η Σαρλότ Σάλομον είναι γνωστή
παγκοσμίως. Σε μία σειρά 700 σκίτσων που είχε ζωγραφίσει προπολεμικά με
τίτλο «Ζωή ή θέατρο;» προσπαθεί να ανακαλύψει την ταυτότητά της, ούσα
Εβραία στη ναζιστική Γερμανία. Δολοφονήθηκε στο Άουσβιτς την ημέρα της
άφιξής της. Ήταν έγκυος.
«Μονοπάτι μεταξύ παραπηγμάτων»
Ο Λέο Μπρόιερ καταγόταν από τη Βόννη και είχε πολεμήσει στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο στον στρατό του Κάιζερ. Με την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία το 1934 έφυγε στη Χάγη κι από εκεί στις Βρυξέλλες, όπου δούλεψε ως ζωγράφος. Ο Μπρόιερ μεταφέρθηκε σε ένα στρατόπεδο καταναγκαστικής εργασίας στη νότια Γαλλία, όπου ζωγράφισε αυτή την εικόνα. Πέθανε το 1975 στη Βόννη.
«Μια άνοιξη»
Στο στρατόπεδο καταναγκαστικής εργασίας του Γκουρς ο Λέο Μπρόιερ ζωγράφιζε σκηνικά για το καμπαρέ των ναζί, μαζί με τον φωτογράφο και εικαστικό Καρλ Ρόμπερτ Μπόντεκ. Κατά τη διάρκεια της παραμονής τους εκεί ζωγράφισαν και πολλές κάρτες και άλλα μικρά έργα τέχνης. Ο Μπόντεκ πέθανε το 1942 στο Άουσβιτς.
Η κρυφή ζωή του καλλιτέχνη
Ο Μπέντριχ Φρίτα ήταν από τους τυχερούς.
Έκανε δουλειά γραφείου στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Τερέζιενστατ,
προετοιμάζοντας προπαγανδιστικό υλικό. Παρά την σκληρή επίβλεψη των
ναζί, ο Φρίτα ζωγράφιζε εν κρυπτώ πολλά σκίτσα, αποτυπώνοντας στο χαρτί
το έρεβος του στρατοπέδου συγκέντρωσης.
Φιλία πέρα από τον θάνατο
Ο Φρίτα πέθανε στο Άουσβιτς. Μετά την απελεύθερωση του Τερέζιενστατ 200 έργα του βρέθηκαν κρυμμένα στους τοίχους και στο χώμα του στρατοπέδου. Στο γραφείο προπαγάνδας ήταν μαζί του ο Λέο Χάας, ο οποίος ζωγράφιζε μαζί του στα κρυφά. Μετά την απελευθέρωση του στρατοπέδου βρέθηκαν 400 κρυμμένα έργα του, όπως συνέβη και με τον Φρίτα. Μεταπολεμικά ο Χάας υιοθέτησε τον γιο του Φρίτα.
Οι ζωγράφοι του Τερέζιενστατ
Και ο Πάβελ Φαντλ, γιατρός στο επάγγελμα, ανήκε στον κύκλο των ζωγράφων του στρατοπέδου συγκέντρωσης του Τερέζιενστατ. Οι ναζί αποκάλυψαν σύντομα το μυστικό του, τον βασάνισαν και τον έστειλαν στο Άουσβιτς. Τον Ιανουάριο του 1945 δολοφονήθηκε από πυρά των ναζί κατά τη διάρκεια μιας πορείας θανάτου.
«Χειμωνιάτικες στέγες»
Τα έργα της Συλλογής Γιαντ Βασέμ που παρουσιάζονται στο Βερολίνο αποτυπώνουν με έναν μοναδικά λυρικό τρόπο την αχαλίνωτη βία των ναζί στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Αποτελούν παράλληλα μαρτυρίες για την τεράστια θέληση για ζωή και καλλιτεχνική δημιουργία σε αυτούς τους αποκρουστικούς τόπους. Οι «Χειμωνιάτικες στέγες» φέρουν την υπογραφή του Μόριτς Μίλερ.(πηγή: DW)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου